Betreden op eigen risico!

Cursusinhoud

De eerste colleges zijn gewijd aan de Russische filosoof Ivan Ilyin, die door president Poetin wordt gezien als een van zijn belangrijkste inspiratiebronnen, maar ook de bekende Sovjetdissident Alexander Solzhenitsyn (1918-2008) werd in belangrijke mate door hem beïnvloed, niet in de laatste plaats vanwege Ilyins vertrouwen in de Russische wedergeboorte. Als fel tegenstander van de Russische Revolutie verdedigde Ilyin een Russisch rijk onder het gezag van de tsaar en de Russisch-orthodoxe kerk, hen beschouwt hij als de hoeders van de religieuze en staatkundige wijsheid die moet worden verdedigd tegenover de bolsjewistische horden. Niet voor niets draagt hij zijn boek On Resistance to Evil by Force (1925) op aan de Witte Strijders of de dragers van het zwaard der orthodoxie, aan hen in wie de orthodoxe ridderlijke traditie nog steeds levend is. Verder zoekt Ilyin duidelijk de confrontatie met de aanhangers van Tolstoj, die in navolging van hun grote voorbeeld een pacifistische levenshouding verdedigen, terwijl Ilyin een voorvechter is van de leer dat het kwaad met geweld moet worden bestreden en deze strijd legitiem is. Tijdens de colleges gaat onze aandacht uit naar het genoemde boek van Ilyin en naar zijn confrontatie met het pacifistische gedachtegoed van Tolstoj.

Met de hedendaagse filosoof Alexander Dugin, die soms wel de huisfilosoof van Poetin wordt genoemd, blijven we in Rusland. In zijn boek Das Grosse Erwachen gegen den Great Reset (2021) gaat Dugin de strijd aan met het moderne Westen en met name met wat hij het liberalisme 2.0 noemt, dat bijvoorbeeld wordt belichaamd door president Biden en George Soros. De centrale these van Dugin is dat deze vorm van liberalisme iedere collectieve identiteit zal vernietigen, niet in de laatste plaats de collectieve identiteit van het mens-zijn (het laatste collectieve bastion), zoals onder meer blijkt uit de plannen van de transhumanisten. Dugin noemt deze doodsteek voor iedere vorm van collectiviteit ook wel de overgang van het individu naar het ‘dividu’. Wil deze kwalijke ontwikkeling een halt kunnen worden toegeroepen dan zullen de antiliberale krachten en de liberalen 1.0, waartoe Trump en zijn aanhangers worden gerekend, een (voorlopig) bondgenootschap moeten sluiten. De grote droom van Dugin is een multipolaire wereld waarin de antimoderne machten en denkbeelden op succesvolle wijze een dam opwerpen tegen het liberalisme 2.0. In de colleges zal onder andere duidelijk moeten worden in hoeverre de antiliberale kritiek van Dugin hout snijdt en een nieuw of ander perspectief op onze moderne wereld biedt.

De slotcolleges staan in het teken van de Franse filosoof Renaud Camus, die op de spreekwoordelijke brandstapel is beland na zijn publicatie van Le Grand Remplacement (2019⁵), het boek waarin de inmiddels bekende en beruchte theorie van de ‘omvolking’ uit de doeken wordt gedaan. Deze Grote Vervanging of ‘omvolking’ betekent wezenlijk ‘de vervanging van een volk, bijvoorbeeld het autochtone Franse volk, door een of meerdere volkeren, de vervanging van een cultuur door het multiculturele cultuurverlies, de vervanging van zijn oude, schitterende en bewonderde beschaving door het pluri-etnische verlies aan beschaving (het universele dorp), dat zelf weer in een bittere strijd is verwikkeld met het islamitische conservatisme, de islamitische verovering en bekering’ (p. 56). De grote leugen waar Camus tegen vecht, is de door de elites verdedigde overtuiging dat de ‘omvolking’ uiteindelijk nauwelijks consequenties heeft voor onze eigen cultuur. In plaats van al te snel de staf over zijn werk te breken en het als ordinair racisme af te doen, zetten we ons in de colleges uiteen met de vraag of er toch niet een kern van waarheid in Camus’ betoog schuilt. Misschien is zijn gedachtegang toch wat subtieler dan hij doorgaans in de pers wordt geschilderd?

sluiten